Bilgiye ulaşmanın kolaylaştığı günümüzde hızlı öğrenme, daha iyi hatırlama ve unutkanlığın önüne geçmede beyin performansının maksimum düzeyde kullanılması önemlidir. Hızlı öğrenme ve hafıza teknikleri; bilgiyi daha etkili bir şekilde kavramak, anlamak ve hatırlamak amacıyla geliştirilen yöntemlerdir. Özellikle yoğun bilgi akışının olduğu durumlarda veya öğrenme sürecini verimli hale getirmede oldukça faydalı olan bu teknikler, her geçen gün daha da popüler hale geliyor. İşte hızlı öğrenme ve hafıza geliştirme için kullanabilecek bazı teknikler…
Aktif Dinleme: Derslerde veya konuşmalar sırasında aktif (etkili) dinlemeye odaklanmak şarttır. Kısaca “Anlamak için dinleme” şeklinde tanımlanan aktif dinlenme gerek iş, gerekse akademik hayatta başarıyı yakalamanın unsurlarından biridir. Amerikalı Psikolog Carl Rogers tarafından geliştirilen aktif dinleme tekniği; kişiyi ön yargısız, acele etmeden, dikkatle bir şekilde dinlemeyi içerir.
Not Alma: Not tutmak, hem hafızayı etkili kullanmak hem de öğrenilen bilgilerin hatırlanmasına yardımcı olur. Yaşamda pek çok bilgi veya deneyim kısa yollarla ediniliyor. Bu yöntemlerden biri de not almaktır. Dinleme esnasında önemli hususlar not alınmalıdır. Daha sonra notlar gözden geçirilerek, bilgilerin pekiştirilmesi sağlanmalıdır. Etkili ve doğru not tutmak öğrenme becerilerini geliştirmeyi destekler.
Öğrenme Stillerini Tanıma: Yaşam devamlı bir öğrenme sürecidir. Her birey kendisine en uygun öğrenme stilini belirlemelidir. Görsel, işitsel veya dokunsal gibi farklı öğrenme stillerinden biri olabilir. Bu bilgiyi daha etkili bir şekilde kavramayı kolaylaştıracaktır. Öğrenme stili aynı zamanda yaşamı algılama yöntemiyle bağlantılıdır. Kimi zaman birkaç duyunun birleşimi en mükemmel öğrenme tekniğini belirler.
Özet Çıkarma: Bir metni veya konuyu özetlemek, önemli noktaları belirlemeye ve karmaşıklığı azaltmaya katkı sunar. Özet bilgiler daha sonra tekrar gözden geçirilerek hafıza tazelenebilir. Bu da akılda kalıcılığı kolaylaştırır. Sunumlardan veya bir metinden anahtar sözcük veya cümleleri çıkarma gibi özet üretme yöntemlerini bilmek gerekiyor.
Zaman Yönetimi: Bilgiyi hızlı bir şekilde öğrenmek için etkili bir zaman yönetimi stratejisi oluşturulmalıdır. Kişi kısa süreli odaklanma dönemlerini (Pomodoro tekniği gibi) kullanarak verimliliğini artırabilir. Mola vererek çalışmayı öngören pomodoro tekniği zihnin dinç kalmasını yardımcı olur.
Görselleştirme Teknikleri: Öğrenme üzerine yapılan çalışmalar öğrenilenlerin yüzde 83’ünün görmeye dayalı olduğunu ortaya koyuyor. Karmaşık kavramlar görsel hale getirilerek öğrenme kolaylaştırabilir. Diyagramlar, akış şemaları, zihin haritaları gibi araçlar kullanarak bilgi daha iyi kavranabilir.
Tekrarlar ve Sınavlar: Öğrenilen bilgilerin uzun süre hafızada kalması tekrar yöntemi ile mümkündür. Tekrar edilmeyen veya kullanılmayan bilgiler erken unutulur. Araştırmalar öğrenilen bilginin yaklaşık yüzde 60-70’nin ilk gün içinde unutulduğunu gösteriyor. Belli periyotlarla yapılan tekrar; bilgilerin kalıcı olmasını sağlar. Ayrıca deneme sınavları ile öğrenme oranı değerlendirilebilir.
Hafıza Teknikleri: Hafıza geliştirme teknikleri, bilgileri daha kolay hatırlamaya etkiler. Bunlar; stiller, çağrışım metotları, akrostişler, görsel ilişkilendirme, kitap okuma, zekâ oyunları, hikâyeler oluşturma, sağlıklı beslenme, düzenli uyku sayılabilir.
Bağlama Kurma: En temel bellek (hafıza) tekniğidir. Anlaşılması ve kullanılması çok kolaydır. Yeni öğrenilen bilgiler mevcut bilgi ve deneyimlerle bağlantı kurulması öğrenmeyi hızlandırır. Hafızaya alınmak istenen bilgiler arasında basit ilişkilendirmeler ve birden fazla imge veya görselle hatırlatmaya pozitif etki aşılar.
Tek Konuya Odaklanma: Günümüzde dikkati dağıtacak çok sayıda unsur var. Birden fazla konuya aynı anda odaklanmak yerine tek bir konuya derinlemesine odaklanmak, öğrenme seviyesini yükseltir. Hedefe odaklanmanın önemli bir kuralı da hedef küçültmek; yani yapılacak işlerin sayısını azaltmaktır.
Motivasyon ve İlgilenme: Bireyin ilgi duyduğu, mutlu olduğu konuları öğrenmesi motivasyonu artırır. Öğrenmeyi keyifli hale getirmek için ilgi duyulan konulara daha fazla zaman ayrılması yararlı olacaktır.